Bruichladdich is een distilleerderij die er om bekend staat om veel informatie vrij te geven over de productie van hun whisky’s. Maar één keer per jaar maken ze een uitzondering! Rond de jaarlijkse Black Art-uitgave hangt een sluier van geheimzinnigheid. Niet omdat ze iets te verbergen hebben, maar om (volledig in de filosofie van het bedrijf) eens lekker eigenwijs te doen en het tegenovergestelde te doen van wat ze altijd doen.

In 2021 kwam de Black Art 09.1 op de markt, de negende editie en de vijfde met master distiller Adam Hannett aan het roer. De Black Art whisky’s zijn echter het geesteskind van Adam’s voorganger Jim McEwan. Die startte zijn carrière in de whiskywereld als ‘cooper’ (maker/hersteller van rijpingsvaten). McEwan’s grote liefde is altijd het vat gebleven en de Black Art uitgaves waren zijn speeltuin waarin hij vrij mocht experimenteren met rijping.

Reeds toen McEwan begon bij Bruichladdich was de distilleerderij al heel sterk aan het inzetten op innovatie in het gebruik van vaten. Waar meeste concurrenten vooral kozen voor Amerikaanse eik ex-bourbonvaten, gingen ze bij Bruichladdich al naarstig op zoek naar een totaal ander type vaten, zoals Franse eik ex-wijnvaten.

Jim hield er van om te experimenten. Van whisky’s met een verschillende afrijping te blenden en eventueel die blend nog verder af te rijpen. Wanneer hij anderen liet proeven, vroegen ze steevast hoe de smaak tot stand kwam, waarop Jim McEwan steeds antwoordde: “It’s a secret. But just trust me”. Deed hij dit om geheimzinnig te doen of was hij zelf al vergeten in wat voor vaten de whisky allemaal al gerijpt had? Dat laatste is onwaarschijnlijk maar wie weet.. Wat we wel weten is dat de naam ‘Black Art’ voortkomt uit dat geheimzinnige en dat na al die jaren ook de vraag naar blind vertrouwen nog steeds van toepassing is.

Nu, het blenden van whisky’s met een verschillende rijping is op zich niet zo uitzonderlijk. Wat de Black Art speciaal maakt is dat het hier gebeurt met heel oude whisky’s. Bruichladdich omschrijft het zelf als ‘pre-renaissance’ whisky’s, waarmee ze verwijzen naar de sluiting (in 1995) en heropstart (in 2001) van de distilleerderij. De pre-renaissance whisky’s zijn dus allemaal voor 1995 gestookt en op vat gegaan. De voorraad daarvan wordt natuurlijk jaar na jaar kleiner.

---

Bruichladdich Black Art 09.1

Over de rijping van de Black Art-uitgaves geeft Bruichladdich weinig prijs, maar wat we wel weten is dat de spirit in 1992 gedistilleerd werd en vervolgens een ‘reis’ van 29 jaar doormaakte in het rijpingsproces. Net zoals de classic Bruichladdich is het een Single Malt zonder turf en daarom dus een beetje een buitenbeentje in het segment van Islay whisky’s die meestal bekend staan voor hun hoog turfgehalte.

In de neus komt er eerst een fruitig aroma naar boven dat me doet denken aan Pink Lady appels. Vervolgens allerlei geuren die me aan rijping in ex-bourbonvaten doen denken. Maar ook rood fruit en (zoete) sherry. In de mond opnieuw appel en nu ook tabak en donkere chocolade. De finish start eerst droog maar dat vervalt snel. In de plaats komt een langdurige vineuze afdronk.

---

Bruichladdich Black Art 08.1

De Black Art 08.1 zag het levenslicht in 2020 na een rijping van 26 jaar. Ook van deze uiting is het uiteraard een strikt geheim in welke vaten er gerijpt werd. Het enige dat we weten is dat er verschillende vaten aan te pas kwamen. In 1994, kort voor de sluiting van de distilleerderij, begon de whisky aan het rijpingsproces maar niemand die op dat moment ooit dacht dat dit de start zou zijn van de achtste editie van een jaarlijkse mysterieuze uitgave.

In de neus ruik ik in eerste instantie citrusvruchten en gestoofd fruit. Maar ook karamel en ahornsiroop. In de mond komt daar veel van terug. Opnieuw een frisse toets van citrus, gecombineerd met wat zoete toetsen en enkele klassieke smaken van een lange rijping op eiken vaten, zoals vanille. Na een tijdje verdwijnt het frisse wat naar de achtergrond om plaats te maken voor een bitterzoete toetsen. Heerlijk gelaagd! De finish is wat minder lang dan de 09.1.

---

Met dank aan Nick Baeyens!
Disclaimer: de geproefde whisky’s werden door Bruichladdich gratis ter beschikking gesteld om te proeven. Dit artikel is echter op geen enkele wijze gesponsord.

Tekst en foto’s: Yannick Van Dyck. Niets uit dit artikel mag overgenomen worden zonder expliciete toestemming.